Fizjoterapia jest dziedziną medycyny, która z roku na rok cieszy się coraz większą popularnością. Do specjalistycznych gabinetów trafiają już nie tylko osoby po wypadkach czy operacjach, lecz także ludzie, którzy na co dzień wykonują pracę siedzącą lub też zmagają się z bólami głowy czy z problemami z utrzymaniem prostej postawy.
Co warto wiedzieć na temat pracy fizjoterapeuty i wykonywanych przez niego zabiegów? Wszystko o fizjoterapii (w pigułce) znajdziesz w naszym artykule.
Choć pojęcie fizjoterapii jest prawdopodobnie znane wszystkim, wiele osób wciąż ma mnóstwo pytań dotyczących tego tematu. Jaka jest różnica pomiędzy fizjoterapią a rehabilitacją? Kiedy powinno się udać do fizjoterapeuty? Na jakie zabiegi można liczyć w specjalistycznym gabinecie? Jeśli odpowiedzi na tego typu zagadnienia nie są dla ciebie całkowicie jasne, nasz artykuł o fizjoterapii z pewnością rozwieje wszelkie wątpliwości!
Co to jest fizjoterapia?
Co to jest fizjoterapia? Zacznijmy od wyjaśnienia, że mowa o dziedzinie medycyny. Głównym jej celem jest utrzymywanie, rozwijanie i przywracanie zdolności ruchowych oraz siły człowieka. Ponadto specjaliści w tej branży skupiają się również na łagodzeniu bólu, dzięki czemu komfort codziennego funkcjonowania wielu pacjentów poprawia się.
Fizjoterapia to leczenie nieinwazyjne, które zalicza się do podstaw medycznej rehabilitacji. Warto również dodać, że rolą fizjoterapii może być profilaktyka – szczególnie gdy chodzi o przygotowania sportowe czy korekcję wad postawy. W fizjoterapii można rozróżnić dwa działy, czyli kinezyterapię, gdzie podstawowym czynnikiem jest ruch, a także fizykoterapię, czyli zabiegi fizykalne.
Kto może skorzystać z fizjoterapii?
Kto przede wszystkim odwiedza gabinet fizjoterapeuty? Lista typów pacjentów jest naprawdę długa. Przede wszystkim do tego rodzaju specjalistów trafiają osoby, które cierpią na schorzenia neurologiczne. Za przykład mogą posłużyć ludzie, którzy przeszli udar lub też borykają się z chorobą Parkinsona.
Wśród pacjentów znaleźć można też takich, którzy cierpią na schorzenia układu sercowo naczyniowego (na przykład ludzie po zawałach serca), jak i oddechowego (na przykład mają astmę czy mukowiscydozę).
W gabinecie fizjoterapeuty spotkać można również ludzi z problemami układu mięśniowo-szkieletowego (urazy kręgosłupa, wady postawy). Na fizjoterapię zapisują się także sportowcy, walczący z urazami i kontuzjami. Nie zapominajmy też o ludziach wykonujących siedzącą pracę i cierpiących na bóle pleców, szyi czy głowy
Jakie są rodzaje fizjoterapii?
Istnieje kilka rodzajów fizjoterapii. Zastanawiasz się, które techniki leczenia możesz wybrać dla siebie? Zaznaczmy, że odpowiednie metody za każdym razem powinien dopasować specjalista. Fizjoterapeuta przed rozpoczęciem zabiegu z pewnością przeprowadzi z pacjentem obszerny wywiad i zapozna się z istniejącą już dokumentacją medyczną. A wszystko po to, by dobrać właściwe do Twoich potrzeb i oczekiwań techniki.
Zaznaczmy, że w fizjoterapii wyróżnia się trzy podstawowe rodzaje leczenia. Mowa o kinezyterapii, czyli technikach z wykorzystaniem ruchu. Ponadto w gronie tym znajdzie się także masaż leczniczy oraz fizykoterapia, czyli leczenie z użyciem elementów fizycznych – cztery najpopularniejsze opisujemy poniżej.
Mobilizacja tkanek miękkich, czyli masaż terapeutyczny
Masaż terapeutyczny, czyli inaczej mobilizacja tkanek miękkich, to prawdopodobnie jedno z najczęściej kojarzonych z pracą fizjoterapeuty zadań. Oczywiście może on przyjmować różne formy – od klasycznej, przy użyciu rąk, po takie z zastosowaniem bańki chińskiej czy wody pod ciśnieniem.
Niezależnie od tego, jaki konkretnie masaż zostanie wykonany, chodzi o oddziaływanie bodźcem mechanicznym na tkankę. Celem takiej fizjoterapii będzie rozluźnienie mięśni pacjenta i zmniejszenie bólu. Masaż terapeutyczny poprawia też krążenie krwi i limfy, a co za tym idzie, zmniejsza się obrzęk tkanek wokół stawów, które są objęte stanem zapalnym.
Czy masaż terapeutyczny może wykonywać amator? Absolutnie nie. Trzeba bowiem zdawać sobie sprawę, że nieprawidłowe ruchy mogą nie tylko nie przynieść oczekiwanej poprawy, lecz także pogorszyć stan pacjenta. W związku z tym zawsze warto udać się po pomoc do fizjoterapeuty.
Elektroterapia
Zupełnie inną propozycją jest elektroterapia. W jaki sposób odbywa się ta forma fizjoterapii? Mowa o jednej z nowszych technik, które opierają się na energii. W trakcie zabiegu pacjent jest poddany stymulacji elektrycznej za pomocą odpowiednio przyczepionych do skóry elektrod. Metoda ta ma na celu skracać mięśnie, by zapobiegać ich zanikaniu.
Kiedy stosuje się elektroterapię? Przepisywana jest ona przede wszystkim osobom z paraliżem czy pacjentom, którzy mają ograniczoną możliwość ruchu. Niekiedy zaleca się ją ludziom, borykającym się z bólem. Tego typu zabiegi przeważnie stosuje się jednocześnie z innymi technikami.
Terapia zimnem i ciepłem
W gabinetach fizjoterapii nierzadko stosuje się też terapie przy użyciu wysokich i niskich temperatur (krioterapia). Przeważnie fizjoterapeuta korzysta podczas wykonywania tego zabiegu z gorących okładów, wosku parafinowego czy kosek lodu.
Kiedy sięga się po tę metodę? Wskazaniem mogą być sztywne, bolesne mięśnie, urazy pooperacyjne czy dna moczanowa. Często z tego rodzaju metod korzystają więc osoby, które swoją pracę wykonują za biurkiem czy kółkiem. Ponadto proponuje się ją także sportowcom. Terapia zimnem i ciepłem pomaga również niwelować krwiaki oraz blizny.
Terapia ultradźwiękiem
Poza masażem leczniczym, elektroterapią czy zabiegami z użyciem wysokich i niskich temperatur, fizjoterapeuci proponują ultradźwięki. Co to takiego? Mamy na myśli leczenie urazów przy pomocy fal dźwiękowych.
Brzmi abstrakcyjnie? Być może, ale warto wiedzieć, że częstotliwość ultradźwięków zapewnia delikatną metodę celowania wiązkami w uszkodzoną tkankę. Rozwiązanie to można przyrównać do subtelnego masażu. Fale dźwiękowe pobudzają bowiem więzadła oraz ścięgna.
Komu zaleca się te zabiegi? Przede wszystkim tym pacjentom, którzy skarżą się na co dzień za artretyzm czy walczą z zapaleniem ścięgien.
Fizjoterapia a rehabilitacja
Fizjoterapia a rehabilitacja – jaka jest różnica między tymi terminami? Choć dla wielu osób oba pojęcia są tożsame, w rzeczywistości mowa o dwóch różnych rzeczach.
Fizjoterapia skupia się przede wszystkim na zwalczaniu bólu oraz poprawie funkcjonowania pewnych części ciała poprzez wykonywanie określonych ćwiczeń lub zabiegów, podczas gdy rehabilitacja ma na celu przywrócić sprawność w szeroko rozumianym kontekście. Fizjoterapia jest więc podstawą rehabilitacji.
W związku z tym rehabilitacja jest pojęciem znacznie bardziej obszernym, wyróżnia się jej trzy główne działy:
- rehabilitację medyczną, która skupia się przede wszystkim na ciele,
- rehabilitację społeczną, która dotyczy głównie psychiki i emocji,
- rehabilitację zawodową, mającą na celu stworzenie warunków dla osoby niepełnosprawnej do podjęcia i utrzymania pracy zawodowej.
Urządzenia wykorzystywane w fizjoterapii
Jak powinno wyglądać wyposażenie gabinetu fizjoterapeuty? Lista urządzeń mogłaby być naprawdę długa. Do absolutnych podstaw zaliczyć można stoły rehabilitacyjne, które są niezbędne przy wykonywaniu masażu, gimnastyki biernej czy terapii manualnej.
Poza tym przydatny okaże się prosty sprzęt do gimnastki, czyli dmuchane piłki, ciężarki czy gumy. Tego typu produkty pomagają pracować nad mięśniami. W salach fizjoterapii nie brakuje też zazwyczaj retorów i szyn rehabilitacyjnych, które wykorzystuje się do leczenia zarówno górnych, jak i dolnych kończyn.
Specjaliści korzystają również z urządzeń do hydroterapii (na przykład wanien i wirówek) oraz sprzętów do fizykoterapii (elektroterapia, krioterapia czy terapia ultradźwiękami). W gabinetach powinno znaleźć się też miejsce dla urządzeń do reedukacji chodu. W nowoczesnych klinikach spotkać można również urządzenia wykorzystujące wirtualną rzeczywistość.
